ගල්මඩුව විහාරය

ගල්මඩුව විහාරය

සෙංකඩගල පුරවරයේ පිහිටි රමණිය පරිසරයක් පිහිටි තවත් ඉපැරණි ස්ථානයක් ලෙසින් ගල්මඩුව විහාරය හඳුන්වා දිය හැකිය .


මහනුවර දිස්ත්‍රිකයේ , කුණ්ඩසාලේ ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ටාශයේ කලාපුරය නම් ග්‍රාමයේ ගල්මඩුව  විහාරය පිහිටා ඇත . මහනුවර - දිගන මාර්ගයේ කී.මී 5 ක්  පමණ ගිය විට  හමුවන ගල්මඩුව පාරේ කී.මී භාගයක් පමණ කල විට මෙම ස්ථානයට ලඟා විය හැකිය .


ඇත ඉතිහාසයකට උරුමකම්  කියන  ශ්‍රී ලංකාවේ  ඉපැරණි ගොඩනැගිලි දහස් ගණනක් දක්නට ලැබෙන නමුත් , ඒ අතර බහුලව දක්නට නොලැබෙන  වස්තු විද්‍යත්මක ලක්ෂණ වලින් හෙබි අපුර්ව මෙන්ම , දුර්ලභ ගනයේ විශිෂ්ටතම  නිර්මාණයක් ගල්මඩුව විහාරය සැලකේ . මෙය ගලින් තැනුවකි . ඒ නිසාවෙන් ගල්මඩුව විහාරය යන නම ලැබෙන්නට ඇත .

ක්‍රි . ව 1747 - 1781 අතර මහනුවර රාජ්‍ධනියේ රජකම් කල කිර්ති ශ්‍රී රජසිංහ  රජතුමා විසින් ගල්මඩුව විහාරය තනවා ලද්දේ බිසොවොරුන්ට වන්දනා මාන කිරීම සඳහා බව ජනප්‍රවාදයේ සඳහන් වේ . එහෙත් ගල්මඩුව විහාරය වැඩ නිම නොවූ විහාරයක් ලෙස සැලකේ .

මෙහි පුරාවිද්‍ය්ත්මක වශයෙන් සලකා බලන කල වැදගත් වන එකම සාධකය වන්නේ මෙහි  අක්ෂර සහිත ගඩොල් කිහිපයක් හඳුනා ගැනීමට ලැබීමයි . බ්‍රාහමීය අක්ෂර වලින් ලියැවුනු ගඩොල් පිළිබඳව විමසා බැලීමේදී මෙහි  ඉතා වැදගත් ගොඩනැගිලි  තිබෙන්නට  ඇති බවත් , එය ගරා වැටුණු පසු බෝධි වෘක්ෂය ඒ ස්ථානයෙන්ම රෝපණය කරන්නට ඇති බවත්ය .

කඩුගන්නාව බලන කපොල්ල 

[ ගල්මඩුව විහාරයට යන අතර මඟ ] 

ගල්මඩුව  විහාර ගොඩනැගිල්ල කොටස් දෙකකින් යුක්ත වේ. ඇතුලත වූ ගොඩනැගිල්ල ගෙඩිගේ නමින් හැඳින්වේ . ගලින් තනා ඇති මෙහි බිත්ති ඉහලට යන විට ක්‍රමයෙන් කුඩා වන පරිති කේතු ආකාරයට  ඉම කොට ඇත . ගොඩනැගිල්ල මුදුනේ කොතක් දක්නට ඇත . ගෙඩිගේ ගෙඩි ගේ ඇතුලත ඉහල වහල කොටස පැරණි චිත්‍ර වලින් යුක්තය . ගෙඩිගේ ඉහල වූ කොත හතර පැත්තේ චයිත්‍ය හතරක් සිතුවම් කර  ඇත . 

ප්‍රධාන දොරොටුව 

ගෙඩිගේ තුල හිඳී බුදුපිළිමයක් දක්නට ඇත . ගල්මඩුව විහාරයේ දෙවන කොටස ලෙස හැඳින්විය හැක්කේ ගෙඩිගේ වටකර ඇති ගොඩනැගිල්ලයි .  පිටත බිත්තිය හා ගෙඩිගේ අතර අඩි 14ක් වූ කොටස ප්‍රදක්ෂිනා පථයක් ලෙසින් භාවිතයට ගැනේ . ගෙඩි ගේ වටකර තනා ඇති විහාර මන්දිරයේ තුන් පැත්තක  ආරුක්කු හැඩයේ කවුළු පහක් බැගින් දක්නට ඇත . ප්‍රධාන දොරොටුව පැත්තේ කවුළු හතරකි .


ගල්මඩුව විහාරයේ ඇතුළත ඉතා දර්ශනීය චිත්‍ර වලින් අලංකාර කර ඇත . දොරොටුව දෙපස සක් පිඹීනන්ගේ රුප දෙකක් ඇත. ගල්මඩුව ගෙඩිගේ හා විහාරය අති දක්ෂ ශිල්පියෙකුගේ අපුර්ව නිර්මාණයක් ලෙසින් හැඳින්විය හැක .

සංචාරකයෝ 

නාලන්දා ගෙඩිගේ

ශ්‍රී ලංකාවේ හරි මැද කොහෙද දන්නවද ? ශ්‍රී ලංකාවේ හරි මැද යැයි විශ්වාස කරන්නේ මාතලේ දිස්ත්‍රික්කයේ නාලන්දා ප්‍රදශයේ පිහිටා ඇති නාලන්දා ගෙඩිගෙයයි .

නාලන්දා ගෙඩිගෙය නැරඹීමට යන මාර්ගය පිලිබඳ සඳහන් කළහොත් යාපනය මහනුවර ප්‍රදාන මාර්ගයේ මාතලේ සිට දඹුල්ලට යාමේදී කිලෝ මීටර් 48 කණුව ආසන්නයෙන් දකුණු දෙසට තිබෙන මාර්ගයේ කිලෝමීටර් 1.2 පමණ ගමන් කිරීමෙන් පසුව නාලන්දා ගෙඩිගෙයට ලඟා විය හැකිය .
ගමන් මාර්ගය - නාලන්ද ගෙඩිගෙය නැරඹීමට යන මාර්ගය පිළිබඳ මුලින්ම සඳහන් කළහොත් මහනුවර යාපනය ප්‍රධාන මාර්ගයේ මාතලේ සිට දඹුල්ලට යාමේදී කිලෝ මීටර 48 කණුව ආසන්නයෙන් දකුණු දෙසට තිබෙන මාර්ගයේ කිලෝ මීටර 1.2 පමණ ගමන් කිරීමෙන් පසුව නාලන්ද ගෙඩිගෙයට ළඟා විය හැකියි.

ඉන්දියාවේ නාලන්දා ප්‍රදේශයෙන් පැමිණි ආර්යයන් විසින් පිහිටුවා ගන්නා ලද ආර්ය ජනාවාසයක් අශ්‍රිතව මෙය නිර්මාණය කොට ඇතැයි කියැවේ. රජරට හා මලය රට සීමාවට යාව පිහිටුවා ඇති නාලන්ද , අතීතයේ සිටම යුද්ධ උපාය අතින් වැදගත් තැනක් ඉසුලුවේය . පොළොන්නරුවේ රජ කල මහා පරාක්‍රමභාහු රජතුමා තමා රජ වීමට පෙරාතුව ලංකාව තුළ කරන ලද සටහන් වලදී නාලන්දාවේ බලකොටුවක් කරවා තිබේ .

නාලන්දා ජනාවාසයේ පිහිටා ඇති නාලන්දා ගදි ගේ සපුරා ගඩොලින් කරවන ලද්දකි . බිත්ති පමණක් නොව වහලද ගඩොලින් ම කරවා ඇත . ප්‍රතිමා මන්දිරය 8 - 10 සියවස් කාලයට අයත් විය හැකි යැයි උපකල්පනය කෙරේ . මේ අකාරයේ (  ගෙඩිගේ සම්ප්‍රදායේ ) ගොඩනැගිලි අනුරාධපුර යුගයේ සිට මහනුවර යුගය දක්වා  ම ශ්‍රී ලංකාවේ ව්‍යප්තව  පැවතියේය . නාලන්දා ගෙඩි ගේ දිග ඩි100 කි පළල ආදී 50ක් .මෙය අනුරාධපුර හා  පොළොන්නරු යුගවල ඉදිකරන ලද පිළිම ගෙවල් වලට බෙහෙවින් සමාන ගොඩනැගිලි විශේෂයකි . මෙහි ද්වාර මණ්ඩපය ,  අන්තරාලය , ගර්භ ගෘහය  අඩිය නිසා එසේ කිව හැකි වී තිබේ .  ගොඩනැගිල්ලේ ඉදිරිපස විසිතුරු සඳකඩ පහනකි . අන්තරලයට ඇතුළු වීම සඳහා පඩි පෙළක් ඇත . පඩි පෙළ දෙපස කොරවක් ගල් ඇත. ගර්භ ගෘහයේ මද පද්මාසනයේ බුදු  පිළිමයක් තිබෙන්නට ඇතැයි සිතිය සිතිය හැක .

බුදු  පිළිමය 

විසිරී ඇති කැටයම් ආදිය සහිත ගල් කැබලි

ප්‍රධාන බුදු පිළිමයට දකුණු පසින් පද්මාසනයක් මත ඉදිකළ තවත් හිටි බුදුරුවක් දැකගත හැකි අතර එහි පපු ප්‍රදේශයෙන් ඉහළ කොටස විනාශ වී ඇත. ප්‍රධාන පිළිමයට වම් පසින් තවත් පිළිමයක කොටස් කීපයක් ඇති අතර එය බොහෝවිට බෝධිසත්ව පිළිමයක් විය හැක.

මේ හැරෙන්නට ගර්භ ගෘහය තුළ විශේෂ ප්‍රතිමා දෙකක් දැකගත හැකි අතර ඒවා නම් ගර්භ ගෘහයට පිවිසෙන ප්‍රධාන දොරටුව ආසන්නයට වන්නට ඉදිකර ඇති ගණ දෙවියන්ගේ පිළිමය හා අවලෝකිතේශ්වර බෝධිසත්වයන්ගේ ප්‍රතිමාවයි.
 

ගණ දෙවියන්ගේ ප්‍රතිමාව

ප්‍රධාන දොරටුවෙන් වම් පස ඇති ගණදෙවියන්ගේ පිළිමය ඉදිකිරීමෙන් අතීතයේ පටන් නුවර කලාවිය ප්‍රදේශයේ ගණ දෙවියන් වන්දනා කිරීම පැවති බවට නිගමනය කළ හැකි අතරම හින්දු ආභාෂයේ බලපෑමත් හොඳින් දැකගන්න පුළුවන.

ප්‍රාකාරයේ ඇති මෛථුන කැටයම

නාලන්ද ගෙඩිගෙය බිත්ති පිටපැත්තෙන් නිරීක්ෂණය කිරීමේදී ඒ බිත්තිවලද කැටයම් සහිත ගල් දැකගත හැකි අතරම හින්දු කෝවිල්වල දැක්වෙන කාම සූත්‍රයේ විවිධාකාර කැටයම් අතුරින් මෛථූන සේවනයේ යෙදෙන ආකාරය දැක්වෙන කැටයමක්ද දැකගත හැකිය. එසේම ජලය මණ්ඩපය තුළට එක්වන ජලය බැසයාමට සකස් කළ කාණු කටවල්ද මෙහිදී දැකගත හැකිය.

ස්ථුපය

මේ භූමියේ පිහිටි අනෙක් නිර්මාණය වන්නේ පෙර දැක්වූ පරිදි වේදිකාවක් මත පිහිටවූ ස්ථූපයයි. ගෙඩිගෙයට උතුරින් පිහිටි මෙම ස්ථූපය පසුකාලීනව නිදන් හොරුන්ගේ ප්‍රහාරයට ලක්ව තිබුණු අතර සෙනරත් පරණවිතානයන්ගේ මූලිකත්වයෙන් මුල්වරට සංරක්ෂණ කටයුතු කරන ලදී.

මේ හැරෙන්නට පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවෙන් පිහිටුවා ඇති කෞතුකාගාරයක් මෙහි ඇති අතර මේ ස්ථානයෙන් හමුවුණු විවිධාකාරයේ ගල් කැටයම් මෙන්ම නාලන්ද ගෙඩිගේ ටැම් ලිපියද එහි තැන්පත් කර ඇත.

නාලන්ද ගෙඩිගේ මෑත කාලීන ඉතිහාසය සොයා බැලීමේදී ශ්‍රී ලංකාවේ පුරාවිද්‍යා කටයුතු සඳහා වෙනම දෙපාර්තමේන්තුවක් පිහිටවූ කාලයේදීම පුරාවිද්‍යා කොමසාරිස් H.C.P. බෙල් මහතාගේ අවධානය මෙයට යොමු වූ අතර ඒ යටතේ 1893 දී රජයේ පොදු වැඩ දෙපාර්තමේන්තුවෙන් පස්වලින් යටව තිබුණු ගෙඩිගේ දකුණු පස කොටස් රාශියක් පාදා ගන්නා ලදී. 1911 දී බෙල් මහතා මෙහි පස්වලින් යටව තිබූ සියලු කොටස් පාදා ගත් අතර තහවුරු කිරීමකට උපයෝගී කරගත හැකි අන්දමින් එම කොටස් එතුමාගේ මග පෙන්වීමෙන් තැන්පත් කෙරුණි.

බෙල් මහතා විශ්‍රාම යාමත් සමඟ නැවතත් නාලන්ද ගෙඩිගේ පිළිබඳ අවධානය යොමු නොවුණු අතර 1927-28 කාලවලදී ගෙඩිගෙයි වේදිකාව මත පැතිර තිබුණු නුග මුල් ඉවත් කිරීමක් වුණු අතර එහිදී වේදිකාවේ කොටසක් පවා ගලවා ඉවත් කරන්නට සිදුවුණි. ඊට පසුවද මෙම ගොඩනැගිල්ලේ ගස් ඉවත් කිරීමක් හැරෙන්නට වෙනත් ප්‍රතිසංස්කරණ කටයුත්තක් සිදු නොවුණි. සෙනරත් පරණවිතාන සමයේදී එනම් 1953 දී ගෙඩිගෙයි මළුවේ පනා බැමි මතු කරගත් අතර පෙර දැක්වූ පරිදි ස්ථූපය ප්‍රතිසංස්කරණය කෙරුණි.

පසුව ගෙඩිගේ ප්‍රතිසංස්කරණ කටයුතු කඩිනම් වූයේ 1970 දශකයේ කළ කඩිනම් මහවැලි සංවර්ධන ව්‍යාපාරයෙන් ගෙඩිගේ තිබුණු ප්‍රදේශයට බෝවතැන්න ජලාශයට යටවීමට නියමිත වූ හෙයිනි. ඒ යටතේ ගෙඩිගෙය රැක ගැනීමට මිසරයේ අස්වාන් වේල්ල ඉදිකිරීමේදී අබු සිම්බල් දෙවොල ගලවා ඉවත් කර වෙනත් ස්ථානයක ඉදිකළ පරිද්දෙන් සියලුම කොටස්වල සංකේත යොදා ගෙඩිගෙය ගලවා පුරාවිද්‍යා කාර්යාලයේ තැන්පත් කෙරුණි.

එනිසා ගෙඩිගේ පාදමද කැණීමට පුරාවිද්‍යාඥයින් සමත් වූ අතර චතුරශ්‍රාකාර ශිලාමය පදනමක් පාදා ගැනීමටද හැකිවිණි.

ගෙඩිගේ නැවත සැකසීම ඒ ප්‍රදේශයේ කඳු මුදුනක කිරීමට මුලින් යෝජනා වුවද පසුව නැවතත් එය මුලින් පිහිටි ස්ථානයේම ඉදිකිරීමට යෝජනා වූ නිසා 1977 දී එවකට සංස්කෘතික කටයුතු අමාත්‍ය E.L.B. හුරුල්ලේ මැතිතුමාගේ තීරණය මත පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ පුරාවිද්‍යා අධ්‍යනාංශයේ අංශාධිපති මහාචාර්ය P.L. ප්‍රේමතිලක මහතාගේ අධීක්ෂණයෙන් එය සිදුකෙරුණි.

නාලන්දා ගෙඩි ගේ නැවත සකස් කිරීම

ඒ යටතේ මහවැලි සංවර්ධන අධිකාරිය මඟින් නාලන්ද ගෙඩිගේ පිහිටි ස්ථානයේ අඩි 23 ක් උස හතරැස් බිම්කඩක් මෙන්ම ඒ උසින්ම මාර්ගයක්ද ඉදිකෙරුණු අතර 1980 දී මහාචාර්ය P.L. ප්‍රේමතිලක සහ පෙදරේරු M. විමලදාස යටතේ වැඩ ආරම්භ වුණි.

මුල් කාලීන සංරක්ෂණයන් හිදී සිදුවූ වැරදි නිවැරදි කරමින් ගර්භ ගෘහයේ වහළ සම්පූර්ණ කරමින් මේ සංරක්ෂණය අවසන් වුණු අතර පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව මඟින් මේ ආකාරයේ කාර්යයක් කළ ප්‍රථම අවස්ථාව මෙය වූ නමුත් මැනවින් පෙර පරිදිම නාලන්ද ගෙඩිගෙය තහවුරු කිරීමට පුරාවිද්‍යාඥයෝ සමත්වූහ.

සංචාරකයෝ 

කිං කාශ්‍යප සොයා සීගිරියට

කාශ්‍යප හම්බ වෙන්න අන්දරේ සිගිරිය බලා පසු ගිය දිනක ගමන් කළේය . ඒ අන්දරේගේ සර්ගේ එක්තරා වැඩකට ද සහබාගි වන අදහසිනි . කොහොමින් කොහොමින් හරි අන්දරේ සිගිරි බලා යන අතර තුර ඇතුගල් පුරද නැග්ගේය .

01 . ඇතුගල හිඳී බුද්ද ප්‍රතිමා වහන්සේ 

02. ඇතුගල මුදුනට පෙනෙන කුරුණෑගල රාජධානිය

කුරුණෑගල අවට හිටිය අන්දරේගේ මිතුරන්ද හමු වීමට අන්දරේ අමතක කලේ නැත . කුසා ඉන් එකෙකි . හඳුන් කුරු 15 විතර වග කියන ගමන් Kus එකක් එකී මෙකි නොකී දහසක් දේ කියව කියව ඉඳලා කුසටත් කුරුණෑගලත් සමු දී නැවත සිගිරිය බලා 

සීගිරියෙන් දවල්ට  1750 ක් දන් දී හෝටලයටත් බැන බෑන සීගිරියට ආවේය . හොඳම සිං එක කියන්නේ මාත් එක්ක ආපු එකා කොල්ලෙක්ගෙන් ඇහුවනේ සිගිරිය ඉස්සරහා ඉඳන් අයියේ සිගිරිය කොහෙද කියලා . 

කිං අරන්දර 

සිගිරිය  මුදුනට පෙනෙන අවට

මෙම පර්වතය තැනිතලාවේ සිට අඩි 600ක් පමණ ඉහළට නැග සිටී. දිගින් කි: මී: 3ක් ද, පළලින් කි:මී:1ක් ද, පමණ වන සීගිරිය මුදුනේ විශාලත්වය අක්කර 3කි. ගල් හා ගෙඩාල් සංයුක්ත අතිශෝභමාන වූ මෙම ගෘහ නිර්මාණ සංකීර්ණය ක්‍රි:ව: 5වන සියවස අගභාගයේ දී ඉදි කෙරිණි. මහා පවුරු, දිය අඟල්, ආරක්ෂක කුටි, ස්වභාවික ගල් ආරුක්කු ආදියෙනුත්,මල් උයන්වලින් හා හිරිගල් නිමැවුණු සියුම්ව පිරිමැද සිනිඳු කළ හෙයින් ම කැටපත් පවුර යන නම් ලද මහ පවුරෙනුත් සමන්විත මේ වංකගිරියේ තේජෝබල පරාක්‍රමයෙන් වැඩ සිටින්නේ ශක්තිමත් යෝධයෙක් බව මනවාට පිළිබිඹු කරමිණි.

'' නැඟී ඇති බලනට - බැලීමි සිහිවියන් සිහිගිරි මනෙදාළ පුරයි සරි - බලන රිසිව බෙයන්ද් ''

 සීගිරිය නැගී බැලීමට ඇති සිංහ ස්වාමියා සිතේ ආශාව සපුරමින් බැලීමි. ඉන් පසු පර්වතයේ රන්වන් කතුන් බැලීමේ ආශාව ද නැති විය. යන්න මෙම කවියේ අදහසයි.

සිගිරිය ඈත අතිතයේ සිටම එහි පැමිණි විනෝදකාමී නරබන්න්ගේ පාරාදීසයක්  වී ඇති කැටපත් පවුරේ ඇති මතක් සටහන් වලින්  එය අපට දැක  ගත හැකිය . විවිධ රසිකයින්ගේ සිය සතුට කවි පෙලකින් කැටපත් පවුරේ සටහන් කර තැබීමට අමතක නොකර තිබු අතර එවැනි හැකියාවක් නොමැති අය කුමක් හෝ ලියා යාමට අමතක නොකළහ . 

බුදල්මි
සියොව ආමි
සිගිරි බැලීමි
බැලූ බැලූ බොහෝ දෙනා
ගී ලියු හෙයින් නොලීමි 

[ මේ එවැනි ප්‍රකාශනයකට උදාහරණයකි . ]

කැටපත් පවුර 

ඇතැම් කවීහු තම පෙම්වතිය වෙනුවෙන් කවියක්  කෑටපත් පවුරේ කුරුටු ගා ගිය කාලයක් තිබුණි . එවැනි අපරාද  සිදුවන්නට මුලික හේතුව උයේ එදා කැටපත් පවුර ආරක්ෂාවට කිසිදු ක්‍රියා මාර්ගයක් නොගැන තිබීමයි . 

ලක්‍ෂපානපාන ඈල්ලට & ඇබඩින් ඇල්ලට

" දිය ඇල්ලක්   '' ඉස්සෙල්ලම කියන්නම්කො  දියඇල්ලක් කියන්නෙ මොකක්ද කියලා .

 උස් ස්ථානයක සිට  නෙත්තියෙන් පහළට ඇදහැළෙන ජල කඳක්  දිය ඇල්ල යනුවෙන් හැඳින්වේ. ලොකු  ප්‍රමාණයෙන් විශාල එකක් නම් එය දහර ඇල්ලකි. දිය ඇල්ලක් නිර්මාණය වීමට නම්  ගල් තලාවක්  සහිත උස් ස්ථානයක් සිට ජලකඳක් පහලට ගලා යායුතුය. එම ගලන මග වඩා බෑවුම් සහිත වෙත්ම එහි වේගය ද වැඩිවේ.භූමි නිර්මාණය අනුව පොළොවේ යම් යම් ස්ථාන ගල් සහිත උස් බිම් සහ සානු සේ නැගී සිටී.එවන් භුමි ඔස්සේ ගැලූ දිය දහර උස් බිමේ හෝ සානුවේ ගැටියට පැමිණි විට එක්වරම පහල භූමිය වෙත කඩා හැලේ. මෙම ජලධාරාවේ ඉස්මත්තට තද වැහි ලැබෙන විට ඇල්ල ජලයෙන් පිරීයයි.ඉස්මත්ත හරස් කොට බැම්මක් බැඳි විට හෝ එම පෙදෙසට වැස්ස අඩු වු විට ඇල්ල සිහින් වෙයි.කාලයාගේ ඇවෑමෙන් භූමියේ සිදුවන විපර්යාස නිසා ඇල්ල පිහිටි ස්ථානය වෙනස් වී යාහැකිය.ගඟ හෝ ඔයවෙනත් දිශාවකට යොමු වී ගැලීම හෝ එයට ජලය ලැබීම නතර වුවහොත් ඇල්ල වියලී යයි.

 

 

 

ඔන්න ඉතින් Andrew දවසක්  ගියාලු  ඇබඩින් ඇල්ලටයි ලක්ෂපාන ඇල්ලටයි. ඒ අන්දරේ ලක්ෂපාන හිටපු කාලේ . අන්දරේ මාස 6ක් ලක්ෂපාන පට්ටම ජිවිතයක් ගෙවපු එකෙක් . සිංහලෙන් කිවොත් අන්දරේ ලක්ෂපානම හොල්ලන් හිටිය එකෙක් .කවුරුහරි අදටත් ගිහිං " ඇ _ _  " ගෙ යලුවෙක් කිවුවොත්  ඔය කාටත් හොඳට සලකනවා . 

 හරි හරි දැන් යමුකෝ ඇබඩින් ඇල්ලට කයිවාරු ඇති . 

 

ඇබඩින් ඇල්ල

 

නුවරඑළිය දිස්ත්‍රික්කයේ පිහිටා ඇත.උස මීටර් 100 පමණ වේ.කැලණි ගඟේ අතු ගංගාවක් වන කෙහෙල්ගමු ඔය මේ ඇල්ල නිර්මාණය කරයි.මෙම ඇල්ලට ඇබර්ඩීන් නම ලැබී ඇත්තේ ස්කොට්ලන්තයේ ඇබර්ඩීන්හි සිට පැමිණි සුදු ජාතිකයෙකු ඇබර්ඩීන් යනුවෙන් නම තැබු ඔහුගේ තේ වත්ත ඒ අසල තිබූ නිසා යැයි කියයි.

ගමන් මග - කොළඹ සිට යන අයෙකුටනම් හැටන් කොළඹ මාර්ගයේ ගොස් කවුරුත් දන්නා නොර්ටන් බ්‍රිජ් නගරයට පැමිණ ලක්ෂපාන පැත්තට මීටර් 500 ක් 600 ක් පමණ ගමන් ගන්නා විට  ඇබඩින් ඇල්ලට පිවිසෙන අතුරු මාර්ගය හමු වේ . එම මාර්ගයේ මද දුරක් ගමන් කල විට ඇබඩින් ඇල්ලෙහි නාමපුවරුව හමුවේ .  

සප්ත කන්‍යා කඳු වැටියේ ගැටුණු ගුවන් යානයේ එක් රෝදයක්  

 

නොර්ටන් බ්‍රිජ් නගරයේ 

 

Andrew ගේ   ලක්‍ෂපාන යාළුවො 

 

Andrew ගේ

   කැමරා කාචෙට අහු වෙච්ච ඒවා

 මෙච්චරක් ඔකුයි

මේ ගැනනම් පොඩ්ඩක් කියන්නම ඕනේ . අපේ මිනිස්සුන්ගේ තියෙන නරකම පුරුද්දක් තමයි මේ . තමන්ගේ සතුට විතරක් අරගෙන පරිසරයට දීලා යන දේවල් තමයි මේ.  ඇල්ල ළඟ ඉඳන් පාරට යනකම් තිබ්බ ප්ලාස්ටික් පොලිතින් උරයක් විතර් අන්දරේයි යාලුවෝ දෙන්නයිඑකතු කළා . අපේ මිනිස්සු ඇත්තටම අපේ  හරිම  ආත්මාර්ථකාමී.

ජලයෙන් යට වුන මස්කෙළිය

වසර  45 පෙර මධ්‍යම කඳුකරයට දාරාණිපාත වර්ෂාවක්  ඇද හැළෙන්ට විය කවුරුත් නොසිතු ලෙසින්.ටික දිනක  සිට ඇද හැලෙමින් තිබු චුරු චුරු වරුසාව 1969 මාර්තු 18 වනදා  අනෝරා වැස්සක් විය . මධ්‍යම කඳුකරයට මෙවැනි වරුසා ආගන්තුක නොවේ . 1969 මාර්තු මස ඇද හැලුණු වර්ෂාව ප්‍රදේශයේ ජනතාවට විශේෂ පීඩාවක් ඇතිවූ බවටද එම වර්ෂා ජලය රටේ ආර්ථික, සාමාජීය හෝ සංස්කෘතික මෙන්ම දේශපාලන වශයෙන්ද වැදගත් වූ බවට ද සාධකයක් නොතිබිණ.

පැරණි මස්කෙළිය නගරය 

 

පැරණි නගරයට පෙනෙන මස්කෙළිය වර්තමාන නගරය

මාර්තු මස 18 වනදා කවුරුත් නොසිතු ලෙසක  මස්කෙළිය නගරය මාඋස්සාකැලේ ජලාශය නිල් දියවරින් මුළුමනින්ම ජලයෙන් යටවී ගියේ.... සියලු දේපල යට කරමින් මාඋස්සාකැලේ ජලාශය  දෙගොඩගලා යයි කියා කිසිවෙක් සිතුවේ නැත . එකවරම දසතින් ගලා එන ජල කඳත් සමඟ  ටිකෙන් ටික ජල මට්ටම ඉහළයත්ම අතට අසුවන දෙයක් පමණ  රැගෙනජනයා  ආරක්ෂාකාරීතැනසොයාදුවන්නටවුහ . පසු දින මස්කෙළිය නගරයට හිරු දෙවියන් පැමිණියත් මුළු මස්කෙලියම  වැහිබර  අඳුරු අහසින් වෙලාගෙන  තිබුණි.

හිරු නැගෙත්ම මස්කෙළිය ප්‍රදේශවාසීන්ගේ දෙනෙත් අදහාගත නොහැකි විය. මෙතුවක් කල් ඔවුන් පය ගසා ඇවිද ගිය නගරය, එම නගරයේ වූ පන්සල, කෝවිල, මුස්ලිම් පල්ලිය, ක්‍රිස්තු දෙව් මැදුර, ගණදෙවි කෝවිල, රෝහල, පොලිසිය ඇතුළු සියල්ලම නොපෙනී ගොසින් නිල්වන් ජල කඳක් පමණක් දර්ශනය විය.

 

ශ්‍රී සුමනාරාමය පන්සල

 

 ඉපැරණි බෝ රුක්ෂය

කදිරේෂන් කෝවිල 

 

මස්කෙලියට පෙනෙන ශ්‍රී පාදය 

 

මුස්ලිම් පල්ලිය

මස්කෙළිය ජනයාගේ හද සසලව ගියේ ඔවුන් මෙතුවක් කාලයක්

තම ගෞරවයට, භක්තියෙන් වන්දනාමාන කළාවූ ජනීය ස්ථාන ජලයෙන් යටවීමය. මේ වනවිට  මාඋස්සාකැලේ ජලාශයේ ජල මට්ටම අඩි 50ක්  පමණ පහත බැසීමෙන් පසු එම ඉපැරණි ගොඩනැඟිලි දකින්නට, වන්දනාමාන කිරීමට ජනතාව පිය නගන්නේ එම නිසාය. මා ද පසුගිය  දිනක මෙම නටඹුන් නගරයේ රැයක් පහන් කළේය. ඒ මාගේ ආදරණිය  Indranatha ගුරුතුමන්ගේ  රාත්‍රී ඡායරුප ගැනීමේ කටයුත්තට සහබාගි වෙමින්ය . 

 මස්කෙළිය ජලාශය

කාලයකට වතාවක් මතුවන මෙම මස්කෙළිය නගරයේ නටඹුන් වූ ගොඩනැගිලි වල වටිනා කළා නිර්මාණ රැසක්ද තවමත් නොනැසී පවතී.

 මස්කෙළිය  නගරය  ජලයෙන් යටවිමත්  සමග  ජල විදුලි බලාගාර නිර්මාණය  වීම ඉතිහාස පොතෙ රන් අකුරින් සටහන් විය . 

 කදිරේෂන් කෝවිල ඉදිකරන ලද භූමිය අයත්ව තිබුණේ එම කාලයේ ග්‍රාප්වත්ත ලෙසින් හඳුන්වන ලද වර්තමානයේ බ්‍රවුන්ලෝ නමින් හඳුන්වන තේ වතුයායේ අයිතිකරු වූ ජෝන් ග්‍රේප් නමැති විදේශිකයාටය. ඔහුගේ තේ වතුයායේ සේවයේ නියුතුව සිටි දෙමළ ජාතික හින්දු භක්තිකයන් සඳහා වන්දනා කිරීමට කෝවිලක අවශ්‍යතාව පැවසූවිට ඔහු ඒ සඳහා ඉඩමක් ලබා දී තිබේ. නමුත් ඒ පරිත්‍යාගයක් ලෙස නොවේ. කෝවිල ඉදිකරන බිම් කොටස සඳහා මාසිකව ශත 2ක කුලී ගෙවීමේ.

කැණියොන් විදුලි බලාගාරය ,ලක්ෂපාන, නව ලක්ෂපාන සහ පොල්පිටිය යන විදුලිය බලාගාර නිර්මාණය වූ අතර දික්ඔය, කෙසෙල්ගමුව ඔයෙන් පෝෂණය වී සාරවත්වන කාසල්රි ජලාශයේ ජලය විදුලිපුර හෙවත් නෝර්ටන්බ්‍රිජ් ප්‍රදේශයේ දී විමලසුරේන්ද්‍ර ජල විදුලි බලාගාරයේ විදුලිය උත්පාදනයෙන් පසු බැහැර කරන ජලය ලක්ෂපාන කුඩා ජලාශයේ දී මාඋස්සාකැලේ ජලාශයෙන් මුදාහරින ජලය සමඟ එක්වීම නිසා ජල විදුලි බලාගාර 5ක විදුලිය උත්පාදන ක්‍රියාවලිය සිදුකෙරේ . 

ලක්ෂපාන විදුලි බලාගාරය හා ජලාශය

ලක්ෂපාන දිය ඇල්ල

ලක්ෂපාන විදුලි බලාගාරය කිරිවන් එලිය ප්‍රදේශයට පෙනෙන අයුරු 

මාවුස්සාකැලේ වාන් දොරොටු

සමනල  විදුලි බලාගාරය 

 

 

 1969 මුල්වරට ජලයෙන් යටවූ මෙම නිර්මාණ සහිත වූ පැරණි මස්කෙළිය නගරය මාඋස්සාකැලේ ජලාශය වූවා සේම 1969 මාර්තු 18 දින මුල්වරට වාන් දැමූ මෙම ජලාශයේ වාන් දොරටු ඉතිහාසයේ ප්‍රථම වතාවට අඩි 8ක් විවෘත කරන ලද්දේ පසුගිය (2013) මැයි මාසයේ මධ්‍යම කඳුකරයේ බටහිර බෑවුමේ ජලාශ ආශ්‍රිත ප්‍රදේශ සඳහා ධාරානිපාත වර්ෂාව ඇද හැළුන දිනවලදීය.

 

සංචාරකයෝ